Kontent qismiga oʻtish

Sandra Magnus

Vikipediya, erkin ensiklopediya
Sandra Magnus
Tavalludi 30-oktyabr 1964-yil (1964-10-30) (60 yosh)
Fuqaroligi AQSh
Kasbi Muhandis
Kosmik karyera
Kosmosdagi vaqt
157 kun 08 soat 42 daqiqa[1]
Tanlash 1996 NASA Group
Missiyalar STS-112, STS-126/119 (Expedition 18), STS-135
Missiya belgisi

Sandra Magnus (talaffuzi: Sandra Mangnis 1964-yil 30-oktyabrda tug'ilgan) - amerikalik muhandis va sobiq NASA astronavti[2]. Magnus STS-119 ekipaji bilan orbitada 134 kun davomida parvoz qilgan[3]. U kosmik kemaning yakuniy missiyasi boʻlgan STS-135 ekipajiga tayinlangan. Magnus shuningdek, KE5FYE qo'ng'iroq belgisi bilan litsenziyalangan havaskor radio operatoridir. 2012-yildan 2018-yilgacha Magnus Amerika Aeronavtika va Astronavtika Institutining ijrochi direktori boʻlgan.

Erta hayot va ta'lim

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Magnus Illinoys shtatining Bellevil shahrida tug'ilib o'sgan. U 1996-yilda Missuri-Rolla Universitetida (hozirgi Missuri Fan va Texnologiya Universiteti) fizika va elektrotexnika bo'yicha ilmiy darajalarni qo'lga kiritdi. Uning "BaO-Sc2O3-WO3 uchlik tizimiga asoslangan termion katodlarning termokimyosi va emissiya harakati o'rtasidagi munosabatni o'rganish" mavzusidagi dissertatsiyasi Lyuis tadqiqot markazi tomonidan qo'llab-quvvatlangan[4].

Muhandislik faoliyati

[tahrir | manbasini tahrirlash]

1980-yillarda Magnus muhandis sifatida Makdonnel Duglas uchun yashirin samolyotlar dizayni ustida ishlagan. U 1991-yilda A-12 Avenger II uchun harakatlantiruvchi tizim ustida ishlagan[2].

NASA faoliyati

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Sandra Magnus, STS-119 missiyasi mutaxassisi, Destiny laboratoriyasida tebranish izolyatsiyasi tizimi (CEVIS) bilan velosiped ergometrida mashq qiladi.

Magnus 1996-yilda astronavt nomzod sifatida tanlangan. 1997-yil yanvaridan 1998-yil mayigacha ikki yillik mashg‘ulotlardan so‘ng Magnus Astronavtlar idorasining foydali yuklar bo‘limiga ishga kirdi. Uning ishi Yevropa kosmik agentligi, Yaponiya taraqqiyot agentligi (NASDA) hamda Braziliya bilan muvofiqlashtirishni o'z ichiga olgan. 1998-yil may oyida u Rossiyada foydali yuklarni ishlab chiqish va sinovdan o'tkazish bo'yicha ishlashga jo'natildi. 2000-yilda u Xalqaro kosmik stansiya uchun CAPCOM vazifasini bajargan[2].

U o'zining birinchi kosmik missiyasi STS-112 ni 2002-yil oktyabr oyida amalga oshirdi. Space Shuttle missiyasining asosiy maqsadi Xalqaro kosmik stansiyada (XKS) S1 truss qismini o'rnatish va sarf materiallarini yetkazib berish edi. Magnus S1 trussini o'rnatish va faollashtirish uchun zarur boʻlgan uchta kosmik yurish paytida, kosmik stansiyaning robot qo'lini boshqargan. Parvoz davomiyligi 10 kun 19 soat 58 daqiqa 44 soniya davom etgan.

2006-yil 16-22-sentyabr kunlari Magnus Florida qirg'oqlarida joylashgan Milliy okean va atmosfera ma'muriyatining Aquarius laboratoriyasida NASAning NEEMO 11 missiyasida, dengiz osti ekspeditsiyasi qo'mondoni bo'lib xizmat qildi.

Ekspeditsiya 18

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Magnus 18-ekspeditsiyaning bir qismi sifatida Xalqaro kosmik stantsiya bortida parvoz muhandisi bo'lib ishlagan[2].

Magnus STS-135 Xalqaro kosmik stansiya gumbazida.

2010-yil 14-sentyabrda NASA Magnusni STS -135 “kerak bo‘lganda uchirish” ekipajiga tayinlangan to‘rtta astronavtdan biri ekanligini e’lon qildi[5]. Bu ekipajga tayinlangan boshqa a'zolar: qo'mondon Kristofer Fergyuson, uchuvchi Duglas G. Xerli va missiya mutaxassisi Reks J. Uolxaym. 2011-yil yanvarida NASA STS-135- ni 2011-yil iyul oyida ishga tushirilishi rejalashtirilgan soʻnggi kosmik kema missiyasi sifatida elon qildi; STS-134 2011-yil may oyida muvaffaqiyatli amalga oshirildi. Missiya 2011-yil 8-iyulda muvaffaqiyatli ishga tushirildi va 21-iyulda tugatildi.

2012-yil sentyabr oyida Magnus Astronavtlar idorasi boshlig'ining o'rinbosari bo'ldi.

NASAdan keyin

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2012-yil oktyabr oyida Magnus NASA astronavtlar korpusini tark etib, Amerika Aeronavtika va Astronavtika Instituti (AIAA) ijrochi direktori lavozimini egalladi[6]. U 2018-yil yanvarigacha ushbu lavozimda ishladi[7]

2018-yildan 2019-yilgacha Magnus AstroPlanetView direktori boʻlgan. 2019-yilda u mudofaa vazirining tadqiqot va muhandislik masalalari boʻyicha oʻrinbosari boʻldi[8], U NASA sobiq maʼmuriyati Maykl Griffin qoʻl ostida ishlagan.

  1. Becker, Joachim „Astronauts and Cosmonauts (sorted by "Time in Space")“. www.spacefacts.de.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 „Sandra H. Magnus (Ph.D.) NASA Astronaut“. NASA. NASA (2012-yil oktyabr). Qaraldi: 2019-yil 29-yanvar.
  3. „Shuttle lands in Florida, ending 13-day voyage“. AP (2009-yil 28-mart). Qaraldi: 2009-yil 28-mart.
  4. Magnus. „An Investigation of the relationship between the thermochemistry and emission behavior of thermionic cathodes based on the BaO-Sc2O3-WO3 ternary system“. SMARTech. Georgia Institute of Technology (1996-yil may). Qaraldi: 2008-yil 16-noyabr.
  5. NASA. „NASA Assigns Crew for Final Launch on Need Shuttle Mission“ (2010-yil 14-sentyabr). 2011-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 7-oktyabr.
  6. „AIAA Announces Sandra H. Magnus as Executive Director“ (2012-yil 19-sentyabr).
  7. „Dr. Sandra H. Magnus Executive Director Emeritus“. AIAA. 2019-yil 30-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 29-yanvar.
  8. „Sandra H. Magnus, Ph.D.“. U.S. Dept of Defense. Qaraldi: 2020-yil 28-may.